Racławice Śląskie (stacja kolejowa)
Dworzec od strony południowej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Zarządca | |
Data otwarcia |
1876 |
Poprzednie nazwy |
Deutsch Rasselwitz (1876–1945) |
Rodzaj | |
Dane techniczne | |
Liczba peronów |
3 |
Liczba krawędzi peronowych |
3 |
Kasy |
|
Linie kolejowe | |
Położenie na mapie gminy Głogówek | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego | |
50°18′45″N 17°45′41″E/50,312500 17,761389 |
Racławice Śląskie – stacja kolejowa w Racławicach Śląskich, w województwie opolskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca lokalnego[1].
Ruch pasażerski
[edytuj | edytuj kod]Rok | Wymiana pasażerska na dobę |
---|---|
2017[2] | 50-99 |
2022[3] | 20-49 |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Powstanie stacji w Racławicach Śląskich wiązało się z rozwojem przemysłu na terenie Górnego Śląska od połowy XVIII wieku, kiedy to rządy nad regionem przejęło Królestwo Prus w wyniku zwycięskiej wojny z państwem Habsburgów. Na początku XIX wieku wraz z pojawieniem się transportu kolejowego powstały pierwsze inicjatywy połączenia regionu z Wrocławiem. Już w 1843 pojawił się pomysł budowy połączenia Wrocławia z Górnym Śląskiem, które miałoby prowadzić m.in. przez Racławice Śląskie. 12 stycznia 1853 zamierzano utworzyć połączenie kolejowe na linii Koźle–Prudnik. Spółka Kolej Górnośląska 7 lipca 1869 otrzymała koncesję na budowę linii z Ząbkowic Śląskich[4]. Budowę traktu w okolicy Racławic Śląskich rozpoczęto w 1874[5]. Budowę kolejowej magistrali podsudeckiej ukończono w 1876. Ruch towarowy na odcinku Prudnik–Racławice Śląskie uroczyście zainaugurowano 15 sierpnia, a pasażerski – 1 października[4]. W celu doprowadzenia torów z Racławic Śląskich do Głubczyc i dalej do Raciborza, nad rzeką Osobłogą wzniesiono kamienny most kolejowy[6]. Budowę linii do Głubczyc ukończono 1 grudnia 1876, a Racławice Śląskie stały się węzłem kolejowym[5].
Budowę dworca w Racławicach Śląskich ukończono w 1876. W budynku mieściły się pomieszczenia obsługi ruchu kolejowego, posterunek żandarmerii pocztowej, poczekalnia, bufet oraz mieszkania dla kolejarzy. W pobliżu dworca wzniesiono trzy nastawnie wykonawcze[7]. W 1898 oddano do użytku obrotnicę parowozów[8]. W tym samym roku, na zachodnim krańcu dworca powstała trzystanowiskowa lokomotywownia[7].
W lipcu 1903 Racławice Śląskie nawiedziła największa powódź w historii wsi. Pod naporem wody w Osobłodze, nocą 10 lipca zawalił się most na linii kolejowej w kierunku Raciborza[9]. Nowy, stalowy most zbudowano w 1905[10]. W tym samym roku na terenie dworca ukończono budowę wieży ciśnień oraz pięciu żurawi wodnych[7].
W ramach akcji „Mosty”, która rozpoczęła III powstanie śląskie, powstańcy podłożyli ładunki wybuchowe na torowisku w Racławicach Śląskich, pod wiaduktem z szosą prowadzącą do Prudnika, w wyniku czego całkowicie zablokowano wyjazd z Racławic Śląskich w kierunku zachodnim[11]. Kolejna grupa podjęła próbę wysadzenia mostu kolejowego nad Osobłogą. Ładunek wybuchowy umieszczony przez powstańców eksplodował powodując uszkodzenia, ale konstrukcja nie zawaliła się. Wysadzono również most w pobliżu Dzierżysławic na odcinku Racławice Śląskie–Głogówek[12].
W latach 30. XX wieku w racławickim węźle kolejowym pracowało około 100 osób. Przed dworcem znajdował się postój taksówek. W magazynie przy torach północnych przeładowywana była poczta dla pobliskich miejscowości. Na początku 1945 przez Racławice Śląskie przejechał transport Żydów z Auschwitz-Birkenau. Budynek dworca i większość zabudowań kolejowych przetrwały II wojnę światową. Stacją zarządzały wojska radzieckie. 11 maja 1945 do Racławic Śląskich przybyli pierwsi polscy kolejarze[12].
W kwietniu 1965, w wyniku obfitych opadów deszczu, osunęła się skarpa pod torem północnym, łączącym Racławice Śląskie z Głogówkiem. Parę dni później, skarpa usunęła się z drugiej strony. Odcinek Racławice Śląskie-Głogówek został zamknięty. Do naprawy zniszczeń zużyto około 400 wagonów materiałów utwardzających[13].
W październiku 1973 między Racławicami Śląskimi i Dytmarowem doszło do zderzenia pociągów. Pociąg towarowy wyruszył z Racławic Śląskich w stronę Prudnika. Przed przystankiem Dytmarów, gdzie pociągi wspinają się na wzniesienie, część wagonów odczepiła się i zaczęła wracać do Racławic Śląskich. Dyżurny z Dytmarowa nie zorientował się, że na przystanek dojechał niekompletny skład i dał sygnał, że tor jest wolny. W związku z tym dyżurny w Racławicach Śląskich wyprawił w trasę kolejny skład towarowy. Tuż za dworcem w Racławicach Śląskich zderzył się on z wracającymi wagonami[13].
W latach 80. XX wieku w budynku dworca mieściły się: nastawnia dysponująca z dyżurnym ruchu i biurem zawiadowcy stacji, kasa biletowo-bagażowa, poczekalnia, bufet, urząd Poczty Polskiej i mieszkania dla rodzin kolejarskich[13].
Bufet zamknięto w 1987. Pod koniec 1997 rozebrano tor numer 4. W 1998 zamknięto nastawnię wykonawczą numer 2 (rozebrana rok później), a w 1999 zlikwidowano Urząd Pocztowy. 3 kwietnia 2000 zawieszono kursowanie pociągów z Racławic Śląskich do Raciborza[14].
Co roku w czerwcu na stacji w Racławicach Śląskich odbywa się piknik kolejowy „Koleją po pograniczu polsko-czeskim”[15]. W lutym 2020 na stacji nagrywano reklamę piwa Tyskie[16]. W dniach 19 i 20 czerwca 2023 na terenie stacji kolejowej kręcono zdjęcia do filmu Sami swoi. Początek. Dworzec w Racławicach Śląskich zagrał dworzec w Trembowli w scenach wywózek na Sybir i repatriacji na Ziemie Zachodnie. W filmie wystąpili statyści z Racławic Śląskich[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 366.
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ a b Kasza 2020 ↓, s. 105.
- ↑ a b Stadnicki 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Stadnicki 2009 ↓, s. 4–5.
- ↑ a b c Stadnicki 2009 ↓, s. 6.
- ↑ Stanisław Stadnicki , Obrotnica parowozów w Racławicach Śląskich [online], raclawice.net [dostęp 2023-06-20] (pol.).
- ↑ Stanisław Stadnicki , Największy most i największa katastrofa inżynieryjna ziemi prudnickiej (cz. I) [online], kolejpodsudecka.pl, 18 czerwca 2009 [dostęp 2023-06-20] (pol.).
- ↑ Stanisław Stadnicki: Największy most i największa katastrofa inżynieryjna ziemi prudnickiej (część II). kolejpodsudecka.pl, 2009-07-19. [dostęp 2023-06-20]. (pol.).
- ↑ Stadnicki 2009 ↓, s. 7.
- ↑ a b Stadnicki 2009 ↓, s. 8.
- ↑ a b c Stadnicki 2009 ↓, s. 9.
- ↑ Stadnicki 2009 ↓, s. 10.
- ↑ Andrzej Dereń , Przejedź się parowozem do Głogówka, Racławic i Prudnika! [online], Teraz Prudnik!, 6 czerwca 2018 [dostęp 2023-06-20] (pol.).
- ↑ Andrzej Dereń , Tak wyglądają Racławice w reklamie znanego browaru [online], Teraz Prudnik!, 5 listopada 2020 [dostęp 2023-06-20] (pol.).
- ↑ Krzysztof Strauchmann , “Sami swoi” od początku. Kargule i Pawlaki na dworcu w Racławicach Śląskich. Mamy najlepszy kolejowy plener w Polsce [online], Nowa Trybuna Opolska, 19 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-20] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Stadnicki: Koleją po pograniczu polsko-czeskim: 6–7 września 2008 r. w Racławicach Śląskich. Prudnik: Stowarzyszenie Rozwoju Dorzecza Osobłogi, 2009.
- Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Racławice Śląskie w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Racławice Śląskie w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – www.atlaskolejowy.net
- Racławice Śląskie w internetowym rozkładzie jazdy PKP – rozklad-pkp.pl (odjazdy)
Racławice Śląskie | ||
Linia 137. Katowice – Legnica (97,739 km) | ||
Głogówek odległość: 9,142 km
|
odległość: 6,405 km
| |
Linia 294. Głubczyce – Racławice Śląskie (15,354 km) | ||
odległość: 5,785 km
|