Castroviejoa
Wygląd
Castroviejoa frigida | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Castroviejoa |
Nazwa systematyczna | |
Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedí Butl. Inst. Catalana Hist. Nat., Secc. Bot. 71: 133 (2004)[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
Castroviejoa frigida (Labill.) Galbany, L.Sáez & Benedí[4] |
Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedí – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje dwa gatunki występujące endemicznie na Sardynii i Korsyce[3].
Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Santiago Castroviejo, hiszpańskiego botanika żyjącego w latach 1946-2009[4].
Zasięg geograficzny
[edytuj | edytuj kod]Oba gatunki są endemitami. C. frigida występuje na Korsyce, w górach Monte Cinto, Monte Rotondo, Monte Renoso, Monte Incudine, Aiguilles de Bavella i Montagne de Cagna, jednak istnieją historyczne doniesienia o występowaniu tego gatunku również na Sardynii. C. montelinasana występuje w południowo-zachodniej Sardynii, w górach Monte Linas, Monte Lattias i Monte Arcosu[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Wieloletnie, darniowe półkrzewy o pędach szarozielonych, kutnerowatych[4].
- Pędy
- Łodygi silnie rozgałęzione, z licznymi, krótkimi pędami wegetatywnymi, gęsto ulistnione. Pędy kwiatonośne podnoszące się lub płożące, o długości do 13 cm (C. montelinasana) lub do 18 cm (C. frigida), gęsto ulistnione aż do kwiatostanu, najwyżej położone liście częściowo zachodzące na kwiatostan[4].
- Liście
- Ulistnienie naprzemianległe. Liście jednopostaciowe, równowąskie do równowąsko-lancetowatych (C. frigida) lub różnopostaciowe, dolne niemal sercowate i ucięte, górne równowąskie i ostre (C. montelinasana), zbiegające po łodydze, luźno lub gęsto zachodzące na siebie, siedzące. Blaszki liściowe płaskie lub lekko wklęsłe, obustronnie kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, brzegi lekko zwinięte w górę lub płaskie[4].
- Kwiaty
- Zebrane w pojedynczą, wierzchołkową główkę. Listki okrywy luźno zachodzące na siebie w kilku rzędach, zasadniczo papierzaste, białe, wystające ponad kwiaty, wzniesione, najbardziej zewnętrzne równowąskie, ostre, zielne, zielone, kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, środkowe i wewnętrzne proksymalnie z pasmami grubościennych komórek (tzw. stereomów), dystalnie papierzaste i białe. Dno kwiatowe gładkie, pozbawione okryw (tzw. palea). Korona kwiatu żółta, rurkowata, powyżej mniej więcej dzwonkowata. Płatki korony wzniesione, trójkątne, ostre, z wielokomórkowymi włosami gruczołowymi na zewnątrz. Pręciki bez ostróg, wierzchołkowo z lancetowatymi, tępymi wyrostkami wielkości pylników lub trochę cieńszymi, u nasady z krótkimi i rozgałęzionymi wyrostkami. Szyjka słupka dwudzielna, o rozgałęzieniach uciętych, z tępymi, skierowanymi wierzchołkowo-brzusznie[4].
- Owoce
- Cylindryczne do jajowato-cylindrycznych niełupki z dwiema wiązkami naczyniowymi, pokryta gęsto ułożonymi włoskami, które prostują się po zmoczeniu. Puch kielichowy złożony z wolnych, szorstkich do bródkowatych szczecinek położonych w jednym rzędzie[4].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]- Rozwój
- Kwitną od czerwca do lipca (C. montelinasana) lub sierpnia (C. frigida)[4].
- Siedlisko
- Krzemionkowe szczeliny skalne, na wysokości 780–2600 m n.p.m. (C. frigida) lub granitowe i łupkowe szczeliny skalne, na wysokości 900–1200 m n.p.m. (C. montelinasana)[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja
- Jeden z rodzajów w plemieniu Gnaphalieae w obrębie podrodziny Asteroideae w rodzinie astrowatych (Asteraceae)[5].
- Wykaz gatunków[3]
- Castroviejoa frigida (Labill.) Galbany, L.Sáez & Benedí
- Castroviejoa montelinasana (Em.Schmid) Galbany, L.Sáez & Benedí
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
- ↑ a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k M. Galbany-Casals, L. Sáez, Carles Benedí. Taxonomy of Castroviejoa, a new genus of Gnaphalieae (Asteraceae), endemic to the Mediterranean Islands Corsica and Sardinia. „Australian Systematic Botany”. 17 (6), s. 581, 2004. DOI: 10.1071/SB04008.
- ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):