Atimw
Atim (ᐊᑎᒻ, Canis lupus familiaris) wâhkomew mahîhkana.[1] E tašitwâw awesîsac, nîštam atim cî awahkâniwîtce. Cî cištâpatisiw atim. Cî âpacihâkaniwiw e natawahot nešt e otâpet. Âskaw cî wîcewâkanitotawâkaniwiw. Âta mâk ekâ âpacihâkaniwiw an awahkân anohcîš ôte iyiniw-ascîhc, yâpic kanaweyimâkaniwiw e wîcewâkanitotawâkaniwit. Nešt mâk, âtayôhkâtâkaniwiw atim.[2] E nâpewit atim, nâpeštimw išinihkâtâkaniwiw. E iskwewit mâk, iskweštimw neštamikw nôšeštimw išinihkâtâkaniwiw.
Âtayôhkân
[edit | edit source]Aniyâ John Blackned (~1894-?),[3] anite Wâskâhikanišihc kâ ohcît, cî cîhkâyeyihtâkosiw e kašcihot e âtayôhcet. Cî tipâcimew atimwa.[2] Anite âtayôhkânihc, ihtâw iskwew e wîcit e peyakošišit. Otihtikow mâk atimwa nešt cihcipayihtâyiwa e pimâcihikot e natawahikot ohci. Ekw wenâpemit aniyiwa atimwa - cek otawâšišîmiwac. Ekw kâyotamikotwâw nâpewa e wî wîwiyitwâw. Ihtôtam an iskwew mwehc ekâ e onâpemimât aniyiwa atimwa wes namawîy nataweyihtam cecî cisceyihtâkwaniyic. Ekw nepahât aniyiwa iskwewa e ispiš-ohteyihtahk an atimw. Ekw cehcipahtât ekâ cecî nipahikot aniyiwa nâpewa kâ peci-cîyoteyitwâw.