Gales

(Idinirekta mula sa St David's)

Ang Gales o Wales ay isang kaharian ng United Kingdom o Nagkakaisang Kaharian ng Gran Britanya at Hilagang Irlanda.

Gales
Cymru
Watawat ng Gales
Watawat
Coat of arms ng Gales
Coat of arms
Salawikain: Cymru am byth(Welsh)
"Wales Forever"
Awiting Pambansa: "Hen Wlad Fy Nhadau"  (Welsh)
"Land of my fathers"
Kinaroroonan ng  Gales  (kahel) – sa lupalop ng Europa  (kamelyo & puti) – sa the United Kingdom  (kamelyo)
Kinaroroonan ng  Gales  (kahel)

– sa lupalop ng Europa  (kamelyo & puti)
– sa the United Kingdom  (kamelyo)

Kabisera
at pinakamalaking lungsod
Cardiff
Wikang opisyalWelsh, Ingles
KatawaganCymry / Welsh
PamahalaanConstitutional monarchy
• Rey
Charles III
• Punong Ministro (ng UK)
Gordon Brown MP
Rhodri Morgan AM
Ieuan Wyn Jones AM
• Secretary of State (in the UK government)
Paul Murphy MP
Unification
1056
Lawak
• Kabuuan
20,779 km2 (8,023 mi kuw)
Populasyon
• Pagtataya sa 2005
2,958,6001
• Senso ng 2001
2,903,085
• Densidad
140/km2 (362.6/mi kuw)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2002
• Kabuuan
US$48 billion
• Bawat kapita
US$23,741
TKP (2003)0.939
napakataas
SalapiPound sterling (GBP)
Sona ng orasUTC0 (GMT)
• Tag-init (DST)
UTC+1 (BST)
Kodigong pantelepono44
Internet TLD.uk2
  1. Office for National Statistics - UK population grows to more than 60 million
  2. Also .eu, as part of the European Union. ISO 3166-1 is GB, but .gb is unused.

Ang lupain

baguhin
 
First Minister of Senedd Cymru (Welsh pariament)

Isang peninsula ang lupaing kinalalagyan ng Gales na nasa gawing kanluran ng Britanya. Kinapapalooban ito ng mga bundok ng Cambrian, mga lambak, at ibang mga bulubunduking lupain. Makikita sa katimugan ng peninsula ang bundok ng Snowdon, na may taas na 3,560 piye. Nasa Wales din ang isang malaking laguna, ang Bala.[1]

Nasa Gales din ang bayan na may pinakamahabang pangalan: ang Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllandysiliogogogoch, na ang ibig sabihin ay "Simbahan ni Santa Maria sa loob ng hungkag na puting kastanyo, malapit sa isang mabilis na umaalimpuyong tubig, at simbahan ni Santo Tysilio ng mapulang kuweba".[1]

Mga pangunahing ani

baguhin

Likas na mayaman sa uling ang Gales, at napagkukunan din ng tanso, oksido de sik, nikel, at apog.[1]

Mga mamamayan

baguhin

Tinatawag na mga Welsh ang mga mamamayan ng Gales. Nagsimula sila sa tribung Celtic na nanggaling sa kanlurang Britanya. Nahaluan din ang mga Welsh ng mga lahing Norman at Ingles.[1]

Wika, sining at panitikan

baguhin

May sariling wika ang mga Welsh. Nagmula ang kanilang wika mula sa lengguwaheng Gaeliko, ang wika ng mga Kelt. Isang wikang walang titik na J, K, V, X at Z ang alpabeto ng mga Welsh. Kabilang sa panitikan ng mga Welsh ang kuwentong-bayan ni Haring Arturo at mga Kabalyero ng Bilog na Mesa. Sa matandang literatura, itinuturing na mahalaga ang tulang Gododdin at mga kalipunan ng mga alamat, ang Mabinogion. Tinuturing ding mahalaga ang mga makatang sina Dafydd ap Gwilym at Dylan Thomas.[1]

Mga sanggunian

baguhin
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), nasa wikang Ingles, Grolier Incorporated, 1977, ISBN 0-7172-0508-8