Przejdź do zawartości

Żakowo (województwo wielkopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żakowo
wieś
Ilustracja
Dwór w Żakowie (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

leszczyński

Gmina

Lipno

Liczba ludności (2009)

191[2]

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

64-111[3]

Tablice rejestracyjne

PLE

SIMC

0373095

Położenie na mapie gminy Lipno
Mapa konturowa gminy Lipno, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Żakowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Żakowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Żakowo”
Położenie na mapie powiatu leszczyńskiego
Mapa konturowa powiatu leszczyńskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Żakowo”
Ziemia51°55′24″N 16°35′45″E/51,923333 16,595833[1]

Żakowowieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Lipno[4][5], na Pojezierzu Krzywińskim[6].

W pobliżu wsi znajduje się grodzisko stożkowate, nazywane Zamkową Górą, a na jego skraju umieszczono później figurę Jezusa Chrystusa[7]. W odległości 2 km na zachód od Żakowa znajduje się stacja kolejowa Lipno Nowe[6].

Integralne części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Żakowo[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0373103 Janopol przysiółek
1007352 Nowe Żakowo część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś była wzmiankowana w dokumentach przynajmniej w 1393 (Piotr Piotrasz z Żakowa jako świadek)[8]. Piotr Piotrasz później używał nazwiska Piotr Żakowski[8]. O miejscowość prowadzono pod koniec XIV wieku liczne sprawy sądowe[8]. Z dokumentów z 1564 wynika, że w Żakowie gospodarował wtedy Jakub Kuranowski i rodzina Pawłowskich[8]. W 1580 była mowa o Piotrze i Mikołaju Pawłowskim[8]. W 1793 Żakowo miała w gestii żona generała Turno, Kordula z Gorzeńskich Turnina, stolnikowa kaliska[8]. Pod koniec XIX wieku wieś dzieliła się na wieś gospodarską (17 domów, 120 mieszkańców) i wieś dworską (8 domów, 109 mieszkańców)[8]. Katolicy uczyli się w Goniembicach, a ewangelicy w Wyciążkowie[8]. W okresie zaboru pruskiego Żakowo nazywało się Sauke[8].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.

Zabytki i turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Status zabytku posiada żakowski dwór, eklektyczny[7], wybudowany w I[9] albo II[7][10] poł. XIX wieku. W XX wieku został przebudowany i potem służył celom mieszkalnym pracownikom PGR[9]. Wraz z wozownią i parkiem krajobrazowym o pow. 4,04 ha tworzy zespół dworski[10][7].

Przez Żakowo przebiega niebieski szlak pieszy im. Karola Kurpińskiego z Trzciela do Wąsosza[6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 163167
  2. woj. wielkopolskie >> pow. leszczyński >> gmina Lipno. Wszystkie dane dla miejscowości Żakowo. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-11-01].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1619 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. a b GUS. Rejestr TERYT
  6. a b c Jan Maj, Marek Aleksandrzak: Leszno: mapa topograficzna Polski. Wersja turystyczna. Wyd. 2. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 2011. ISBN 83-7135-149-6.
  7. a b c d Paweł Anders: Pojezierze Leszczyńskie. Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1985, s. 14. ISBN 83-7005-010-7. (pol.).
  8. a b c d e f g h i Żakowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 730.
  9. a b Kazimierz Szalewski: Leszno i okolice. Sport i Turystyka, 1981, s. 65. ISBN 83-217-2348-9.
  10. a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 104. [dostęp 2014-11-01].