Antwerpen (provincie)

provincie in Vlaanderen, België
(Doorverwezen vanaf Provincie Antwerpen)

De provincie Antwerpen (Frans: Province d'Anvers) is een van de tien provincies van België en een van de vijf provincies in het Vlaams Gewest. Ze bevindt zich ten oosten van de provincie Oost-Vlaanderen, ten noorden van de provincie Vlaams-Brabant en ten westen van de provincie Limburg. In het noorden grenst de provincie aan de Nederlandse provincie Noord-Brabant en voor een klein stuk aan de Nederlandse provincie Zeeland. Antwerpen is de enige Vlaamse provincie die niet aan een Waalse provincie grenst. Het is de enige provincie in Vlaanderen die geen gemeenten met taalfaciliteiten kent en is tevens de meest bevolkte provincie van België, met circa 1.900.000 inwoners.

Antwerpen
Provincie van België Vlag van België
Locatie van de provincie Antwerpen
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Hoofdstad Vlag Antwerpen (stad) Antwerpen
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
2.876,12 km² (2022)
65,23%
14,51%
20,26%
Coördinaten 51°13'0"NB, 4°25'0"OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
1.926.522 (01/01/2024)
49,62%
50,38%
669,83 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
20,06%
59,6%
20,34%
Buitenlanders 13,56% (01/01/2024)
Politiek
Gouverneur Cathy Berx
Coalitie N-VA
CD&V
Economie
Gemiddeld inkomen 21.270 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 7,91% (jan. 2019)
Overige informatie
NIS-code 10000
ISO 3166 BE-VAN
Website www.provincieantwerpen.be
Portaal  Portaalicoon   België
Pieter Paul Rubens voor de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Antwerpen.
Margaretha van Oostenrijk voor de Sint-Romboutskathedraal te Mechelen
De Kalmthoutse Heide, gezien vanuit de brandtoren.
Grote Nete bij het Zammelsbroek te Geel.
Zimmertoren te Lier
Begijnhof van Turnhout
Sint-Catharinakerk te Hoogstraten
Satellietfoto van de Schelde bij Antwerpen

Het toponiem "Antwerpen" verwijst naar de hoofdplaats van deze provincie, de stad Antwerpen. De naam is etymologisch en archeologisch te verklaren uit de naam die gegeven werd aan de plaats van de eerste nederzetting bij de ‘anda verpa’, wat eigenlijk Germaans is voor ‘aangeworpen gronden’ (in een bocht van de rivier).

Binnen de Vlaamse regering bestaan er sinds de begin jaren van de 21e eeuw openlijke intenties om de naam van de provincie om te zetten naar "Midden-Brabant", verwijzend naar het historische Hertogdom Brabant. Dit bleek echter vanwege de Belgische Grondwet niet mogelijk.

Geschiedenis

bewerken

In 1106 verleende keizer Hendrik V een hertogtitel aan Godfried, de graaf van Leuven.[1] De graven van Leuven en hertogen van Brabant en hun nazaten maakten daarvan gebruik door hun macht en hun grondgebied te vergroten. Uiteindelijk ontstond zo het Hertogdom Brabant, een van de toonaangevende gewesten van de Nederlanden. Het omvatte ongeveer de huidige provincies Noord-Brabant, Antwerpen, Vlaams-Brabant, Waals-Brabant en het hoofdstedelijk gewest Brussel.

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog raakte Brabant verdeeld tussen de Spaanse Nederlanden en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het noordelijke Staats-Brabant werd een generaliteitsland van de Republiek, het zuidelijke Konings-Brabant bleef een van de Zuidelijke Nederlanden.

Na de Franse inval in 1795 werd Brabant opgesplitst in de Franse departementen Twee Neten en Dijle. Na de bevrijding in 1815 werden deze hernoemd naar de Nederlandse provincies Antwerpen en Zuid-Brabant. In 2006 werd het Brabantjaar gevierd; men herdacht toen dat de titel negen eeuwen eerder was verleend. In het kader van Brabant 1106-2006 werden tal van activiteiten georganiseerd, waarvoor veel (internationale) bezoekers werden verwacht voor het Brabant 900 jaar.

Het provinciebestuur heeft door de eeuwen in verschillende provinciehuizen gezeteld.

Geografie

bewerken

De provincie Antwerpen bestaat uit drie arrondissementen (Antwerpen, Mechelen, Turnhout), die meteen de drie grootste steden van de provincie vertegenwoordigen. Van deze drie steden is Antwerpen de grootste en, met zijn haven en diamanthandel, de economisch belangrijkste.

Topografie

bewerken

De totale oppervlakte van de provincie bedraagt 2867 km², het noordelijkste punt van de provincie (en tevens van België), bevindt zich te Meersel-Dreef met de coördinaten 51°30 NB - 4°46 OL.

Het hoogste punt van de provincie, de Beerzelberg is gelegen in de Putse deelgemeente Beerzel en is 51,60 meter. Het op een na hoogste punt is de "Heistse Berg" te Heist-op-den-Berg. De "Heistse Berg" is een getuigenheuvel met een hoogte van 48 meter. Het op twee na hoogste punt ten slotte is gelegen te Postel en bedraagt 44 meter.[2] Eigenlijk is het hoogste punt niet een natuurlijke heuvel maar een door de mens aangelegde heuvel: de in de Antwerpse haven gelegen stortplaats de "Hooge Maey" die 55 meter hoog is.

Het laagste punt van de provincie ligt in de vallei van de Grote Nete nabij Lier op 4 m.

Hydrografie

bewerken

De Grote Nete komt de provincie binnen nabij Balen. Ze vervolgt haar route langs Meerhout, Geel, Laakdal, Westerlo, Heist-op-den-Berg, Berlaar, Nijlen tot Lier. Haar belangrijkste zijrivieren zijn de Wimp en de Grote Laak. De Kleine Nete ontstaat uit vele door regen gevoede beekjes in het gebied tussen Arendonk, Retie en Mol-Postel. Op haar weg passeert ze langs Kasterlee, Geel, Olen, Herentals, Herenthout, Vorselaar, Grobbendonk en Nijlen. Ze bevat veel in Vlaanderen zeer zeldzame vissen. Haar belangrijkste zijrivieren zijn de Molenbeek, de Aa en de Wamp. In Lier ligt de samenvloeiing van de Grote en de Kleine Nete. Deze stroomt vervolgens als de Nete naar Duffel (waar de Itterbeek en de Babelsebeek in haar uitmonden), Sint-Katelijne-Waver (Vrouwvliet) en Rumst.

De Dijle komt de provincie binnen uit het zuiden en wordt in Mechelen gesplitst tot de Binnendijle en de Buitendijle. Ter hoogte van het Zennegat in Walem voegt zich de Zenne bij de Dijle vlak voor deze in het westen van de provincie in de gemeente Rumst samenvloeit met de Nete. Vanaf dat punt vormen beide rivieren samen de Rupel. Te Schelle mondt deze uit in de Schelde, die grotendeels de grens vormt tussen de provincies Antwerpen en Oost-Vlaanderen. Naast de Rupel monden op het provinciaal grondgebied ook nog de Potvliet, de Edegemsebeek (Hemiksem) en het Schijn (via het Lobroekdok) in de Schelde.

Het oorsprongsgebied van de Grote Schijn bevindt zich in een moerassig weiland halverwege de Trappistenabdij van Westmalle. Ze stroomt verder langs en door Zoersel, Oelegem, Schilde, Wijnegem, Wommelgem, Deurne en Borgerhout. Ter hoogte van Wommelgem mondt de Koude beek uit in de rivier. Vanuit Schoten en Wijnegem komt de Kleine Schijn, vanuit Schilde de Kleinebeek en de Zwanebeek, vanuit Wommelgem ook nog de Diepenbeek, de Rollebeek en de Dorpsloop. Alle hierboven genoemde rivieren en beken behoren tot het stroomgebied van de Schelde.

Daarnaast, in het stroomgebied van de Maas, is er ook nog de rivier de Mark. De rivier ontspringt in het Turnhouts Vennengebied tussen Merksplas, Turnhout en Baarle. Vervolgens stroomt de rivier via Merksplas, Wortel en Hoogstraten richting Nederland (Breda). Alvorens de grens te passeren voegen zich onder meer de Kleine Mark, de Hollandse Loop en het Merkske zich bij de Mark.

Ten slotte zijn er ook nog het Schelde-Rijnkanaal, Albertkanaal, Zeekanaal Brussel-Schelde, de Leuvense Vaart, Kanaal Bocholt-Herentals, Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten, Kanaal Dessel-Kwaadmechelen, de Herentalse Vaart en het Netekanaal.

Pedologie

bewerken

De pedologie stelt dat de bodem van de provincie voornamelijk bestaat uit natte en droge zand- en lemig-zandgronden, natte leemgronden, historische polders en overdekte pleistocene gronden. De zuidwestelijke gemeenten hebben een natte leemgrond. Alle zes worden ze gerekend tot de podzolgronden (askleurige bodems).

Stratigrafie

bewerken

De stratigrafie stelt dat de gesteenten in de provincie zich tijdens diverse tijdsvakken vormden. Zo stamt de streek rond Antwerpen uit het Plioceen, de streek rond Bornem uit het Oligoceen, de streek rond Mechelen (stad) uit het Jura en de streek rond Lier uit het Mioceen. De haven van Antwerpen bevindt zich dan weer in een streek gevormd in het Holoceen, de streek van de zuidelijke randgemeenten stamt dan weer uit het Mioceen en de streek van de noordelijke gemeenten ten slotte uit het Pleistoceen.

Lithologie

bewerken

De lithologie stelt dat het grootste deel van de bodemoppervlakte in de provincie uit tertiair en pleistoceen zand bestaat. In de ruime omgeving van Antwerpen, haar haven en de gronden nabij de belangrijkste rivieren bestaat de bodem uit Polderklei en rivieralluvia en in het centrum van de provincie ten slotte bestaat de bodem uit tertiaire klei.

Geografische streken

bewerken

De provincie ligt bijna geheel in de geografische streek Kempen en de Groentestreek. De gemeenten van Klein-Brabant (Puurs, Sint-Amands en Bornem) ten slotte liggen in Zandlemig Vlaanderen.

Urbanisatiegraad

bewerken

Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen deelt de stad Antwerpen in als grootstedelijk gebied.[3] De agglomeratie van de stad strekt zich uit over het hele gelijknamige arrondissement en de forensenwoonzone strekt zich zelfs tot ver daarbuiten uit.

De steden Mechelen en Turnhout worden als regionaalstedelijk gebied ingedeeld en Lier, Boom, Heist-op-den-Berg, Geel, Herentals, Mol en Hoogstraten als kleinstedelijke gebieden. Voorts worden de gemeenten Bornem, Duffel, Edegem, Puurs, Kontich en Willebroek en de stad Mortsel als specifieke economische knooppunten genoemd.

Administratieve indeling

bewerken
Bevolking per arrondissement
bewerken
Arrondissement Inwoners (1/1/2024) Opp. km² Inw./km²
Antwerpen 1.087.249 1.000,31 1.086,9
Mechelen 359.299 510,22 704,0
Turnhout 479.974 1.356,86 353,7
Provincie Antwerpen 1.926.522 2.867,39 671,8

Met ingang vanaf 1 april 2014 valt de provinciegrens van Antwerpen samen met de grens van het nieuwe gerechtelijk arrondissement Antwerpen. De drie voormalige gerechtelijke arrondissementen van Antwerpen (Antwerpen, Mechelen en Turnhout) zullen blijven verder bestaan in de vorm van gerechtelijke arrondissementsafdelingen.

Provinciedistricten

bewerken

Door het Kiesdecreet van 2011[4] werd vanaf de provincieraadsverkiezingen 2012 de provincie opgedeeld in 2 kiesarrondissementen en 7 provinciedistricten:

Kiesarrondissementen Provinciedistrict Zetels
Antwerpen Antwerpen 21
Boom 7
Kapellen 13
Mechelen-Turnhout Herentals 7
Lier 7
Mechelen 6
Turnhout 11
TOTAAL 72

Gemeenten met een stadstitel hebben "(stad)" achter de naam

  1. Aartselaar
  2. Antwerpen (stad)
  3. Arendonk
  4. Baarle-Hertog
  5. Balen
  6. Beerse
  7. Berlaar
  8. Boechout
  9. Bonheiden
  10. Boom
  11. Bornem
  12. Borsbeek
  13. Brasschaat
  14. Brecht
  15. Dessel
  16. Duffel
  17. Edegem
  18. Essen
  19. Geel (stad)
  20. Grobbendonk
  21. Heist-op-den-Berg
  22. Hemiksem
  23. Herentals (stad)
  24. Herenthout
  25. Herselt
  26. Hoogstraten (stad)
  27. Hove
  28. Hulshout
  29. Kalmthout
  30. Kapellen
  31. Kasterlee
  32. Kontich
  33. Laakdal
  34. Lier (stad)
  35. Lille
  36. Lint
  37. Malle
  38. Mechelen (stad)
  39. Meerhout
  40. Merksplas
  41. Mol
  42. Mortsel (stad)
  43. Niel
  44. Nijlen
  45. Olen
  46. Oud-Turnhout
  47. Putte
  48. Puurs-Sint-Amands
  49. Ranst
  50. Ravels
  51. Retie
  52. Rijkevorsel
  53. Rumst
  54. Schelle
  55. Schilde
  56. Schoten
  57. Sint-Katelijne-Waver
  58. Stabroek
  59. Turnhout (stad)
  60. Vorselaar
  61. Vosselaar
  62. Westerlo
  63. Wijnegem
  64. Willebroek
  65. Wommelgem
  66. Wuustwezel
  67. Zandhoven
  68. Zoersel
  69. Zwijndrecht
 

Aangrenzende provincies

bewerken
   Aangrenzende provincies   
 Zeeland       Noord-Brabant        
             
 Oost-Vlaanderen   Limburg 
           
        Vlaams-Brabant        

Demografie

bewerken

Evolutie van het inwonertal

bewerken

Op basis van de historische samenstelling van de provincie

bewerken

Inwoneraantal x 1000

  • Bron:NIS - Opm:1806 t/m 1970=volkstellingen; vanaf 1980= inwoneraantal op 1 januari
  • 1923: aanhechting van de gemeenten Burcht en Zwijndrecht afgestaan door de provincie Oost-Vlaanderen
  • 1977: aanhechting van de toenmalige gemeente Muizen (nu deelgemeente van Mechelen) afgestaan door de provincie Brabant

Op basis van de huidige samenstelling van de provincie

bewerken

Inwoneraantal x 1000

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1981=volkstellingen; vanaf 1990= inwoneraantal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
Jaar Aantal[5] Evolutie: 1992=index 100
1992 1.610.695 100,0
1993 1.619.613 100,6
1994 1.625.027 100,9
1995 1.628.667 191,1
1996 1.631.191 101,3
1997 1.635.640 101,5
1998 1.637.857 101,7
1999 1.640.966 101,9
2000 1.643.972 102,1
2001 1.645.652 102,2
2002 1.652.450 102,6
2003 1.661.119 103,1
2004 1.668.812 103,6
2005 1.676.858 104,1
2006 1.688.493 104,8
2007 1.700.570 105,6
2008 1.715.151 106,5
2009 1.731.174 107,5
2010 1.744.862 108,3
2011 1.764.773 109,6
2012 1.781.904 110,6
2013 1.793.377 111,3
2014 1.802.719 111,9
2015 1.813.282 112,6
2016 1.824.136 113,3
2017 1.836.030 114,0
2018 1.847.486 114,7
2019 1.857.986 115,4
2020 1.869.730 116,1
2021 1.875.524 116,4
2022 1.886.609 117,1
2023 1.910.952 118,6
2024 1.926.522 119,6

Bevolkingsdichtheid

bewerken

 

Leeftijdsopbouw

bewerken
 
Bevolkingspiramide

Vlag van de provincie Antwerpen

bewerken
  Zie Vlag van Antwerpen (provincie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
 
Stadhuis van Mechelen met bijhorende vlaggen (L: Antwerpen, Vlaanderen, België, Europese Unie, R: Mechelen)

De vlag van de provincie Antwerpen bestaat uit 24 vierkanten in 4 kleuren; blauw, wit, geel en rood waarvan de verdeling respectievelijk 2,3, 3 en 4 vierkanten is. De oorsprong van de kleuren vinden we terug in de vlaggen van de drie grootste steden, namelijk Antwerpen zelf (Rood en Wit), Mechelen (Rood en Geel) en Turnhout (Blauw en Wit).

 
Provincievlag
 
Vlag van de stad Antwerpen
 
Vlag van de stad Mechelen
 
Vlag van de stad Turnhout

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Antwerpen (provincie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Cultuur

bewerken

De officiële taal is het Nederlands. Het is de enige provincie in Vlaanderen waar geen faciliteitengemeenten zijn.

Dialect

bewerken

Globaal genomen worden de dialecten uit de provincie ingedeeld onder het Brabants.[6] Verder vallen de dialecten onder te verdelen als Kempen-Brabants en vervolgens Zuiderkempens[7] en meer bepaald de subgroep van de "heirbaan-dialecten" (de dialecten die ontstonden langs de heirbaan richting Dordrecht).[7]

Het echte Antwerps en Mechels zijn typische stadsdialecten, die duidelijk te onderscheiden zijn van de dialecten uit de omliggende gebieden.

Evenementen

bewerken

Uitgaan

bewerken

Verleden

bewerken

Streekproducten[8]

bewerken

Religie en levensbeschouwing

bewerken

Katholieke Kerk

bewerken

De parochies uit de provincie Antwerpen liggen verdeeld over acht dekenaten en drie bisdommen, namelijk het aartsbisdom Mechelen-Brussel, het bisdom Antwerpen en het bisdom Gent.

Bisdom Antwerpen

bewerken

Aartsbisdom Mechelen-Brussel

bewerken

Bisdom Gent

bewerken

Anglicaanse Kerk

bewerken

De Kerk van Engeland heeft één parochie in de provincie Antwerpen en organiseert haar erediensten in de Sint-Bonifaciuskerk. Antwerpen is de zetel van het aartsdekenaat Noordwest-Europa, dat België, Nederland en Luxemburg omvat en deel uitmaakt van het bisdom Europa van de Kerk van Engeland.

Orthodoxe Kerk

bewerken

Het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel telt in de provincie telkens één parochie die bevoegd is voor de Grieks-orthodoxen en één parochie van de Russische traditie. Daarnaast is er ook nog één parochie van de Roemeens-orthodoxe Kerk. De erediensten in de Russische traditie gaan door in de Sint-Jozefkerk, die van de Grieks-orthodoxe in de Boodschap-van-de-Moeder-Godskerk en de Roemeens-orthoxe ten slotte in de Geboorte-Moeder-Godskerk.

Protestantisme

bewerken

Antwerpen telt negen protestantse gemeenten, die deel uitmaken van het District Antwerpen-Brabant-Limburg van de Verenigde Protestantse Kerk in België. Hiervan liggen er vijf in Antwerpen, drie in Mechelen en één in Boechout.

Evangelische gemeente

bewerken

Er zijn een tiental Nederlandstalige evangelische gemeenten in de provincie. Zij behoren tot de Evangelische Alliantie Vlaanderen. Samen met de Protestantse gemeenten zijn zij bij de overheid vertegenwoordigd als ARPEE.

Jodendom

bewerken
  Zie Joods Antwerpen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De stad Antwerpen, en in mindere mate Wilrijk en Edegem huisvesten een grote joodse gemeenschap waarvan ongeveer 20.000 gelovigen het Orthodox jodendom belijden. Velen van hen behoren tot de streng orthodoxe charedische richting. Antwerpen is na Londen het grootste centrum van charedische joden in Europa. Zij gaan dienovereenkomstig gekleed en zijn daarom een opvallende verschijning in het Antwerpse straatbeeld. Chassidische joden vormen het merendeel van de charedische joden. Grote chassidische bewegingen gevestigd in Antwerpen zijn onder andere Pshevorsk, Satmar, Belz, Bobov, en Lubavitch. De Joodse gemeenschap heeft twee hoofdsynagoges in de stad Antwerpen, met name van de Machsike Hadass en de Shomre Hadas.

Er zijn verschillende islamitische moskees gevestigd in de provincie Antwerpen, de meeste hiervan liggen in de stad Antwerpen. Daarnaast bevinden er zich ook vier in Willebroek, drie in Lier, twee in Mechelen, twee in Turnhout, twee in Sint-Amands en één in Kontich. De meeste moskeeën zijn in de Turkse en Marokkaanse traditie. Daarnaast zijn er ook nog vier in de Pakistaanse en telkens één in Bosnische, Bengaalse en Albanese traditie. De overgrote meerderheid van de moslims in de provincie is soenniet (سونى).

Boeddhisme

bewerken

Er bevinden zich drie Boeddhistische tempels in de provincie. In Antwerpen zijn dat de Shin-Boeddhistische Jikōji (Tempel van het Licht van Mededogen) en de Chinees-Boeddhistische Fo Guang Shan-tempel. In Mechelen is dat de Wat Dhammapateeptempel in de theravadische traditie.

Jaïnisme

bewerken

Het jaïnisme telt in Antwerpen ongeveer 400 families onder zijn aanhangers. In Wilrijk wordt de grootste Jaïntempel in de wereld buiten India gebouwd.

Mobiliteit

bewerken

Fietsnetwerk

bewerken
  Zie Lijst van Belgische fietssnelwegen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De belangrijkste fietssnelwegen zijn:

Openbaar vervoer

bewerken

Spoorwegen

bewerken

De belangrijkste spoorlijnen zijn:

Bus en tramvervoer

bewerken

Verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappij De Lijn verbinden de gemeenten van de provincie onderling en met de gemeenten in de omliggende provincies. De belangrijkste "busstations" zijn Antwerpen, Mechelen, Oostmalle, Turnhout, Hoogstraten, Lier, Herentals, Willebroek, Mol en Heist-op-den-Berg.

In de stad Antwerpen bevindt er zich een uitgebreid tramnetwerk dat de stad verbindt met haar districten, de stad Mortsel en de gemeenten Boechout, Borsbeek, Schoten, Wijnegem en Zwijndrecht. In het hart van de stad bevindt zich de premetro waar de lijnen 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, en 15 deel van uitmaken.

Deelsystemen

bewerken

Wegennet

bewerken

De belangrijkste autostrades die de provincie doorkruisen zijn de E19, de A12, de E313, de E17 en de E34. Daarnaast hebben de steden Antwerpen (R1 en R2), Lier (R16), Mechelen (R12), Turnhout (R13), Geel (R14) en Herentals (R15) elks een ringweg.

Politiek

bewerken

Het provinciebestuur is gevestigd in de stad Antwerpen en zetelt in het Provinciehuis. Bij het station Antwerpen-Centraal staat het Anna Bijnsgebouw met daarin het Vlaams Administratief Centrum (VAC) van de Vlaamse overheid.

Structuur

bewerken
  Antwerpen Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente District
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   Antwerpen Antwerpen
Mechelen
Turnhout
70 9
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur Districtscollege
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad Districtsraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Antwerpen Antwerpen
Mechelen-Turnhout
7 17 70 9
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads- Districtsraads-

Gouverneurs

bewerken
  Zie Lijst van gouverneurs van Antwerpen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Nr. Gouverneur Ambtstermijn Partij
1 François de Robiano
(1778-1836)
1830 1831 Katholieken
[9] Jean-François Tielemans
(1799-1888)
1831 1831 Liberalen
2 Charles Rogier
(1800-1885)
1831 1832 Liberalen
[9] Egidius van Trier de Tiège
(1755-1833)
1832 1833 Onafhankelijk
[9] Théodore Teichmann
(1788-1867)
1833 1834 Katholieken
(2) Charles Rogier
(1800-1885)
1834 1840 Liberalen
[9] Louis de Vinck
(1784-1858)
1840 1840 Katholieken
3 Henri de Brouckère
(1801-1891)
1840 1844 Liberalen
4 Jules Malou
(1810-1886)
1844 1845 Katholieken
[9] Louis de Vinck
(1784-1858)
1845 1845 Katholieken
5 Théodore Teichmann
(1788-1867)
1845 1862 Katholieken
6 Edward Pycke d'Ideghem
(1807-1892)
1862 1887 Liberale Partij
7 Charles du Bois de Vroylande
(1835-1888)
1887 1888 Katholieke Partij
[9] August Reypens
(1842-1902)
1888 1889 Katholieke Partij
8 Edward Osy de Zegwaart
(1832-1900)
1889 1900 Meetingpartij
[9] August Reypens
(1842-1902)
1900 1900 Katholieke Partij
9 Frédégand Cogels
(1850-1932)
1900 1907 Meetingpartij
[9] Justijn Peeters
(1832-1925)
1907 1907 Meetingpartij
10 Louis de Brouchoven de Bergeyck
(1871-1938)
1907 1908 Katholieke Partij
11 Ferdinand de Baillet-Latour
(1850-1925)
1908 1912 Katholieke Partij
12 Gaston van de Werve de Schilde
(1867-1923)
1912 1923 Katholieke Partij
[9] Anatole de Cock de Rameyen
(1867-1932)
1923 1923 Katholieke Partij/Katholieke Unie
13 Georges Holvoet
(1874-1967)
1923 1945 Katholieke Unie
[10] Jan Grauls
(1887-1960)
1940 1942 VNV
[10] Arthur Heylen
(1898-1972)
1942 1942 VNV
[10] Frans Wildiers
(1905-1986)
1942 1944 VNV
[9] Louis Clerckx
(1893-1945)
1944 1945 CVP
[9] Gustaaf Van der Linden
(1881-1955)
1945 1946 CVP
14 Richard Declerck
(1899-1986)
1946 1966 BSP
15 Andries Kinsbergen
(1926-2016)
1967 1993 Liberale Partij/PVV
16 Camille Paulus
(1943)
1993 2008 PVV/VLD
17 Cathy Berx
(1969)
2008 heden CD&V

Provincieraad en deputatie

bewerken

De provincieraad van Antwerpen wordt elke zes jaar rechtstreeks verkozen. Het dagelijks bestuur is in handen van de deputatie van de provincieraad. Die bestaat uit leden verkozen door de provincieraad en wordt voorgezeten door de gouverneur, die benoemd wordt door de Vlaamse Regering.

Legislatuur 2018-2024

bewerken
Zetelverdeling provincieraad 2018-2024
1
5
2
2
6
14
6
14 
De 36 zetels zijn als volgt verdeeld:

Sinds de hervorming van 2017 telt de provincieraad slechts 36 leden, die op 14 oktober 2018 werden verkozen in drie kiesdistricten: Antwerpen (20 zetels), Mechelen (7 zetels) en Turnhout (9 zetels).

De deputatie bestaat uit 4 leden, gevormd door een coalitie van N-VA en CD&V:

Naam Partij Functie en bevoegdheden
Luk Lemmens N-VA Gedeputeerde
Algemeen beleid, Interne audit, Ruimtelijke ordening, Omgevingsvergunningen, Omgevingsberoepen, Mobiliteit, Onderwijs, Erfgoed, Erediensten, Sportpaleis en Gebiedsgericht programma Zuidrand
Kathleen Helsen CD&V Gedeputeerde
Werk, Sociale economie, Flankerend onderwijsbeleid, Plattelands- en dorpenbeleid, Europese samenwerking en Wonen
Jan De Haes N-VA Gedeputeerde
Milieu en Natuur, Waterbeleid, Toerisme, Recreatie- en groendomeinen en Personeel, communicatie en organisatie
Ludwig Caluwé CD&V Gedeputeerde
Economie, Financiën, Landbouw, Innovatie, Logistiek en ICT

Legislatuur 2012-2018

bewerken
Zetelverdeling provincieraad 2013-2018
2
6
10
7
13
27
7
10 13 27 
De 72 zetels zijn als volgt verdeeld:

De 72 provincieraadsleden werden verkozen bij de provincieraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 in zeven kiesdistricten: Antwerpen (21 zetels), Boom (7 zetels), Kapellen (13 zetels), Herentals (7 zetels), Mechelen (6 zetels), Lier (7 zetels) en Turnhout (11 zetels). De voorzitter van de provincieraad is Kris Geysen (N-VA).

De deputatie telde 6 leden en werd gevormd door een coalitie tussen N-VA, CD&V en sp.a, voorgezeten door de provinciegouverneur Cathy Berx.

Legislatuur 2006-2012

bewerken
Zetelverdeling provincieraad 2006-2012
4
18
13
24
25
18 13 24 25 
De 84 zetels zijn als volgt verdeeld:

Voor de periode 2006-2012 telde de provincieraad 84 zetels, verkozen op 8 oktober 2006.

De deputatie bestond uit 6 leden en werd gevormd door een coalitie tussen CD&V/N-VA, Vooruit en VLD:

Legislatuur 2018-2024

bewerken

De huidige provincieraad bestaat uit het 36 raadsleden, eveneens het maximale aantal, verkozen op 14 oktober 2018.

In de raad zijn 7 fracties vertegenwoordigd: N-VA (14), CD&V (6), Vlaams Belang (6), Groen (5), Open VLD (2), Vooruit (2) en PVDA (1).

De deputatie bestaat uit 4 leden en werd gevormd door een coalitie tussen N-VA en CD&V:

Verkiezingsresultaten

bewerken
  Zie Kieskring Antwerpen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Justitie

bewerken

Assisenhof

bewerken

Per provincie wordt er een assisenhof georganiseerd. Het is een rechtscollege dat belast is met het vonnissen van misdaden, politieke delicten en drukpersdelicten (uitgezonderd diegene in verband met xenofobie en racisme). Een hof van assisen bestaat uit twee afzonderlijke organen, namelijk 'het hof', dat bestaat uit een voorzitter, raadsheer in het Hof van Beroep, en uit twee assessoren (bijzitters), rechters in de rechtbank van eerste aanleg en de jury. Deze volksjury van twaalf gezworenen wordt bij elk proces opnieuw samengesteld. Tegen de uitspraak of het arrest van een assisenhof kan men niet in beroep gaan. Wel kan men in geval van procedurefouten in cassatie gaan bij het Hof van Cassatie. Procureur-generaal is Patrick Vandenbruwaene.

Structuur

bewerken
  Antwerpen Supranationaal Nationaal Gerechtelijk gebied Provincies Arrondissementen Kantons
Gebied   Europese Unie   België Antwerpen   Antwerpen Antwerpen 29
Sociaal recht Hof van Justitie Hof van Cassatie Arbeidshof Arbeidsrechtbank
Handelsrecht Hof van Beroep Rechtbank van Koophandel Vredegerecht
Burgerlijk recht Rechtbank van eerste aanleg Vredegerecht / Politierechtbank
Strafrecht Hof van Beroep Assisenhof
bewerken
Zie de categorie Antwerp (province) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.