Tegenpaus Hippolytus

theoloog uit Oude Rome (170-235)
(Doorverwezen vanaf Hippolytus van Rome)

Hippolytus van Rome (Asia, omstreeks 170Sardinië, omstreeks 235) was een kerkleraar die zich waarschijnlijk in 217 afzette tegen de lakse houding van paus Calixtus I door zichzelf tot bisschop van Rome uit te roepen. Zo zou hij de eerste tegenpaus zijn geworden en tevens de enige tegenpaus die als heilige wordt vereerd.

Sint-Hippolytus van Rome
De martelaarsdood van Sint-Hippolytus
De martelaarsdood van Sint-Hippolytus
Geboren Omstreeks 170 te Asia
Gestorven Omstreeks 235 te Sardinië
Schrijn Abdij van Saint-Denis
Naamdag Katholieke Kerk:
13 augustus
Oosters-orthodoxe Kerk:
30 januari
Attributen sleutels, op afbeeldingen van zijn marteldood is hij vastgebonden aan paard(en)[1]
Lijst van christelijke heiligen
Portaal  Portaalicoon   Christendom
Hippolytus van Rome
Leefde ca. 170-235
Tegenpaus
Periode 217–235
Tegenpaus van 1. Zephyrinus
2. Calixtus I
3. Urbanus I
4. Pontianus
Lijst van tegenpausen
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Biografie

bewerken

Sinds 192 was Hippolytus priester te Rome. Hij was een leerling van Ireneüs van Lyon en wordt als een van de belangrijkste kerkleraren van zijn tijd beschouwd. Hij verzette zich openlijk tegen de pausen van zijn tijd, opeenvolgend Zephyrinus, Calixtus I en Pontianus over de geloofskwestie wat betreft de drie-eenheid. Toen Calixtus in 217 seksuele zonden catalogeerde tot zonden die met een boete ongedaan gemaakt konden worden, terwijl ze volgens Hippolytus een doodzonde waren, liet Hippolytus zich door zijn volgelingen uitroepen tot bisschop. Dit was het begin van het zogenoemde schisma van Hippolytus.

Rond het jaar 235 werd Hippolytus samen met de nieuwe paus Pontianus in het kader van de christenvervolging door de Romeinse keizer Maximinus Thrax naar Sardinië verbannen. De twee raakten daar bevriend en verzoenden zich. Beiden stierven daar, waarschijnlijk door de onmenselijke omstandigheden in de Sardijnse mijnen. Al in 236 werden de overblijfselen van Hippolytus en Pontianus als heilige martelaars naar Rome overgebracht en begraven in de Catacombe van Sint-Calixtus.

Een andere lezing is, dat Hippolytus legeroverste was onder keizer Vespasianus (rond 70 n.Chr.), die christenen vervolgde. Toen de keizer merkte dat ook Hippolytus tot de sekte behoorde, liet hij het lichaam door wilde paarden uiteenscheuren.

Hippolytus was een productief schrijver. Zo schreef hij onder andere commentaren op Daniël en de Apocalyps, het dogmatische werk De Antichristo en bestreed hij de gnostici in zijn Syntagma. Een groot deel van zijn werken is pas eind 19e eeuw ontdekt en alleen in een Oud-Slavische vertaling bekend.

Pseudo-Hippolytus

bewerken

Er zijn diverse werken aan Hippolytus toegeschreven die in allerlei gradaties pseudepigrafisch zijn: van misschien door Hippolytus geschreven tot zeker vervalsingen. De auteurs van deze werken worden aangeduid met Pseudo-Hippolytus.

Naamdag

bewerken

Zijn naamdag is 13 augustus. Hij is de patroonheilige van de Nederlandse stad Delft en van de Oostenrijkse steden: Sankt Pölten en Zell am See.

Naar Hippolytus genoemde kerken

bewerken
bewerken
Zie de categorie Saint Hippolytus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.