Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu

It-tinqix fuq il-blat fl-Għolja ta' Baoding.

It-Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu (biċ-Ċiniż: 大足石刻; bil-Pinjin: Dàzú Shíkè) huwa magħmul minn sensiela ta' tinqix u skulturi reliġjużi Ċiniżi li huma Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO^[1] u jinsabu fid-Distrett ta' Dazu, Chongqing, iċ-Ċina. It-tinqix imur lura saħansitra tas-seklu 7 W.K., u juri diversi twemmin bl-influwenzi tal-Buddiżmu, tal-Konfuċjaniżmu u tat-Taoiżmu. Ftit mit-tinqix jinsab f'santwarji mħaffra fil-blat, bl-istil Buddist Ċiniż tas-soltu, iżda ħafna tinqix ieħor huwa riljievi fil-blat imnaqqxa f'diversi uċuħ tal-blat. It-Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1999 u huwa magħmul minn 75 sit protett li fihom xi 50,000 statwa u iktar minn 100,000 karattru Ċiniż li jiffurmaw inċiżjonijiet u epigrafi. Is-siti jinsabu fil-Muniċipalità ta' Chongqing fi ħdan ix-xaqlibiet weqfin tal-għoljiet madwar id-Distrett ta' Dazu, madwar 165 kilometru fil-Punent taż-żona urbana ta' Chongqing. L-attrazzjonijiet ewlenin tat-tinqix fuq il-blat jinsabu fl-Għoljiet ta' Baoding u ta' Beishan.

Sit ta' Wirt Dinji

It-Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1999.^[1]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (i) "Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem"; il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; u l-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet".^[1]

Komponenti

It-Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu jinsab f'ħames postijiet ewlenin fid-Distrett ta' Dazu, fil-Muniċipalità ta' Chongqing: Beishan, Baodingshan, Nanshan, Shizhuanshan u Shimenshan.

F'Beishan (li tfisser Muntanja tat-Tramuntana) hemm żewġ gruppi ta' tinqix u skulturi fuq il-blat tul wiċċ ta' rdum estiż fuq 300 metru. Dawn imorru lura għas-sekli 9 sa 12 u juru temi Buddisti Tantriċi u Taoisti.
F'Baodingshan (li tfisser Muntanja ta' Baoding) hemm tinqix fuq il-blat fi ħdan wied b'għamla tal-ittra U qrib il-Paviljun tal-Lonġevità, li jmur lura għas-sekli 12 u 13. Estiżi fuq 500 metru, il-figuri mnaqqxa juru temi mill-Buddiżmu Tantriku kif ukoll mill-ħajja lajka.
F'Nanshan (li tfisser Muntanja tan-Nofsinhar), l-arti fuq il-blat tmur lura għal żmien id-dinastija Song, matul ir-renju tal-Imperatur Shao Xing, u turi temi u simboli Taoisti. Barra minn hekk, hemm stele li tirreġistra l-istorja ta' Sichuan wara invażjoni tal-Mongoli fis-seklu 13.
F'Shizhuanshan (li tfisser Muntanja ta' Shizhuan) it-tinqix fuq il-blat imur lura għall-bidu tas-seklu 12, u b'mod uniku l-iskulturi mnaqqxin fil-blat jintegraw flimkien it-Taoiżmu, il-Konfuċjaniżmu u l-Buddiżmu. Huwa maħsub li l-iżjed prominenti fost l-iskulturi ġew skolpiti minn Wen Wijian, skultur famuż ta' dak iż-żmien.
F'Shimenshan (li tfisser Muntanja ta' Shimen) hemm tinqix fuq il-blat li jmur lura għas-seklu 12, inkluż statwi tal-Imperatur tal-Ġada u ta' diversi divinitajiet.

Storja

The technique for rock carvings may have originated in ancient India. The earliest carvings were begun in 650 AD during the early Tang dynasty, but the main period of their creation began in the late 9th century, when Wei Junjing, Prefect of Changzhou, pioneered the carvings on Mount Beishan, and his example was followed after the collapse of the Tang dynasty by local and gentry, monks and nuns, and ordinary people during the Five Dynasties and Ten Kingdoms period (907–65). In the 12th century, during the Song dynasty, a Buddhist monk named Zhao Zhifeng began work on the elaborate sculptures and carvings on Mount Baoding, dedicating 70 years of his life to the project. Unlike most collections of rock carvings, the Dazu rock carvings include statues representing all three major religions: Buddhism, Taoism, and Confucianism.^[2]

Off limits to visitors for many years, the carvings were opened to Chinese travelers in 1961 and foreign visitors in 1980. Until 1975, there was only a muddy path between the town of Dazu and the main cluster of carvings.^[3]

The carvings were listed as a World Heritage Site in 1999, citing "…their aesthetic quality, their rich diversity of subject matter, both secular and religious, and the light that they shed on everyday life in China during this period. They provide outstanding evidence of the harmonious synthesis of Buddhism, Taoism and Confucianism".^[1]