Edukira joan

Olerkari-ezko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Olerkari-ezkoa
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaHygrophoraceae
GeneroaHygrophorus
Espeziea Hygrophorus poetarum
R.Heim, 1948
Mikologia
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Olerkari-ezkoa (Hygrophorus poetarum) Hygrophoraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jateko ona.

Kapela: 9 eta 18 cm bitarteko diametrokoa, hasieran ganbila eta ponpatua, gero zabaldua eta laua, inkurbatua eta uhindua, erdian konkorrarekin, baina titirik gabe. Krema-arrosa kolorekoa edo arrosa-okrea, batzuetan elurra bezalako zuria orban lausotu horiekin. Leuna, ia distiratsua, lirdingatsua denbora hezearekin.

Orriak: Hasieran zurixkak, gero boli kolorekoak. Oso zabal eta lodiak, orritxo dekurrente batzuekin.

Orritxo dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orritxoak.

Hanka: 6 - 10 x 1 - 2,5 cm-koa, orrietatik behera mehetuaz, kapelaren kolore berekoa, pixka bat okre lausotu samarrekoa, erradialki zilar koloreko zuntzexkekin edo pikor ezkatatsuekin apaindua.

Haragia: Zuria, gogorra, nahiko hauskorra. Kapelaren azalaren azpian arrosaz tindatzen da. Fruta usaina du, Peruko baltsamoarena edo jasminarena. Zaporea berriz ahula.[2]

Etimologia: Hygrophorus hitza grekotik dator, heze eta ekarri beharreko "phoréo"-tik, hau da, hezetasuna bildu eta kontserbatzen duenetik. Poetarum epitetoa latinetik dator, olerkaria esan nahi duen "poetarum" hitzetik.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nahiko ona. Mamitsua da eta tamaina handikoa, etekin ona du. Kontuan hartu beharreko perretxikoa da.[3]

Nahasteko arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hygrophorus pudorinus delakoarekin, honen kapelaren kolorea fuerteagoa da, gorrixka edo laranja-gorri distiratsua eta koniferoen basoetan ateratzen da; erdipurdiko jangarria, egostean jariatzen duen erretxin usainagatik.[4]

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean hostozabalen basoetan, pagadietan eta hariztietan. Talde handietan ateratzen da.[5]

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Ipar Amerika, Japonia eta Zeelanda Berria.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 105 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa., 190 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 443 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 198 or. ISBN 84-87997-86-4..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]