Cebur nuju daging

Pangater

Saking Wikipédia
Versi sané kasurat nénten malih kadukung miwah prasida madué pikobet tampilan. Ledangang anyarin markah panjelajah Ida miwah anggén fungsi cétak panjelajah sané baku.

Pangater inggih punika panganggén kruna, sané magenah ring arep kruna inucap. Sane kabaos pangater: a, ka, sa, di, pa, nga, pi, parama (prama, kuma, kapi, kami, ma, wi, swa, upa, pati, bra, para, pra, pari, nir, nis, duh, dur, su, dus.[1]

Teges Pangater

Teges Pangater inggih punika:

  1. Teges pangater "a-" mateges;
    • Nyihnayang nungkasin, umpami: Acala. Mateges nenten obah. Cala = Obah
    • Nyihnayang madué kahanan, umpami: abagus. Abagus pangadegipun = yukti bagus
    • Nyihnayang wilangan, umpami: baase akarung. msl…
    • Nyihnayang nganggén, Umpami: Ida sampun angrangsek Busana,
    • Nyihnayang wiadin ring kahanan, Umpami: Titiang wantah jadma jagul apunggung, during resep ring wirasan kekawin punika.
    • Nyihnayang nguwahin kruna dados Kruna Kria Lumaksana, sakewanten maweweh anusuara, Umpami: perih = a + perih - a(m) + perih = amerih (tan mari angulih-ulih, amerih sutreptining Negara.
  2. Teges Pangater "ka-", Nyihnayang kruna kria Linaksana: Dados gentosin antuk pangiring "a", Umpaminyane: Kadaar = daara. "Suba kadaar nasine, Geg?" tegesipun: Nasine suba daara.
  3. Teges Pangater "sa-".
    • Nyihnayang kuuban: Saluir sané sampun majangkepan patut tedun makrama désa
    • Nyihnayang wewatesan, umpami "Sasuenida jumneneng agung. Jagate gemuh raharja.
    • Nyihnayang satunggil , umpami: Sapeteng-peteng ya luas memancing.
  4. Teges Pangater "di-", Nyihnayang pisarat, umpami: Mangde digelis ugi margi Punika kapuputang.
  5. Teges Pangater "pa-", Ngawangun Kruna Aran Niskala, Umpami: Patakon Beline keweh anake nyautin
  6. Teges Pangater "pi-", Ngawangun Kruna Aran sané mateges nyujatiang, Umpami: eda nema engsap kapin pitresnan anak
  7. Teges Pangater "parama-", nyihnayang pamekas, pinih utama, upami: Parama lédang kayunida Sang Prabu, antukan para prtakjanane sampun tak kirangan sandan miwah pangan.
  8. Teges pangater "kuma-", nyihnayang marupa sakadi, Buka, umpami: Panak kedis darane mara kumajaum.
  9. Teges Pangater "kapi-", nyihnayang teges Kruna Lingganipun, umpami: Sane kapiandel wantah Dané kriana Patih Agung.(Kapiandel = pinih andel= cager)
  10. Teges Pangater "kami-", tegesnyane pateh sakadi Pangater "kuma-", umpami "Malarapan antuk manah dread baktu, kamipurun titiang matur, marupa jagra winungsu ring I Ratu.
  11. Teges Pangater "ma-" mateges;
    • Nyihnayang Kria Lumaksana, umpami: Enggalang ja majalan, apang tusing petengan di jalan
    • Mikolihang sakadi kruna Lingganipun, upaminyane: Ya setata mabati madagang saang, awanan seleg pesan ya nyemak gaene ento
    • Nyihnayang nganggén, Umpami: Alit-alite tusing dadi mabaju batik yan katuju masuk malajah.
    • Nyinahang pernah/papernahan (genah = tempat/kewajaran) Umpami: Tiang patut mabeli tekén I Wayan Koplar
    • Nyihnayang madaging Umpami: Bubuh kacang ijone ento, magule Bali.
    • Nerangang kahanan, sampun puput kalaksanayang, umpami "Bebantenane maebe siap biing mapanggang.
    • ngawangun kruna pidarta, umpami "Eda makrasapan majalan di sisin tukade, wireh pelih abedik ngranayang labuh.
    • ngamedalang wiadin ngawetuang, Umpami: Ida mabaos tekén para panjak miwah waduane makejang.
    • Nyihnayang madrewe, umpami: Cecirenida sang maraga darma, maguna lewih tur maambek welas asih
  12. Teges Pangater "wi-" mateges;
    • Nyihnayang mabuat, umpami: Ida Sang Prabu Rahwana, wiakti ratu wimoha
    • Nyinahang nulak, umpami: Bebuatipun mangda sadia rahayu, luput saking lara wigna.
  13. Teges Pangater "upa-", Mateges saluiring, umpami "Upacara piodalane sampun cumawis
  14. Teges Pangater "swa-", Mateges antuk dewek, Umpami: Ngiring ngayah ring swanegara manut swadarma miwah swakarya soang- soang.
  15. Teges pangater "pati-", Mateges Mawanti – wanti, Umpami "Plaibne PatiLuplup, tusing karuan tetujonne, wireh karauhan Bapak Polisi.
  16. Teges Pangater "bra-", Mateges setata, umpami: Ya mula anak bragedégan. Kewala madingeehang munyi keras setata mesuang munyi bangras tur salah tampi.
  17. Teges Pangater "para-", Mateges sakancan, Umpami: Para baudanda miwah paramantri sami ampun sayaga natak bebaos Ida Sang Prabu.
  18. Teges Pangater "pra-" mateges;
    • mabuat, umpami: Ida Sang abimanyu wiakti sang ksatria prawira ring jurit.
    • ebek, sering- sering, Umpami: Sampunang alit-alite pariceda ring anake sané maraga lingsir
  19. Teges Pangater "nir-", Mateges tan pautawi tan medaging, Umpami Nirguna pisan titiang kantun maurip, salamine nandang jengah.
  20. Teges Pangater "dur-", Nyinahang kawéntenan pakardi sané kaon, umpami "Durgama pisan genahe irika, mawinan nenten nahenin karauhin olih imanusa. Tegesipun kalintang kaon.
  21. Teges Pangater "su-", Mateges becik, Umpami: Ida Sang Wibisana sujati ida maraga sujana sulaksana

Pustaka

  1. Satryastina, I. Putu Candra (25 Januari 2012). "Kangin Kauh: Pangater, Pangiring, miwah SeseLan". Kangin Kauh. Kaaksés 17 Nopémber 2021.