Gaan na inhoud

Frederick Russell Burnham

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Frederick Russel Burnham
Frederick Russell Burnham

Frederick Russel Burnham in 1901

Bynaam(e) The King of Scouts
He-who-sees-in-the-dark
Geboortedatum 11 Mei 1861
Geboorteplek Tivoli, Minnesota (Sioux Indiaanse gebied; naby Mankato, Minnesota)
Sterfdatum 1 September 1947 (86 jaar oud)
Sterfplek Santa Barbara, Kalifornië
Lojaliteit Amerikaanse burger; verkenner vir die British South Africa Company en die Britse weermag in Suider-Afrika
Diens/Tak Britse leër
Jare in diens 1893–97
1900–01
Rang Majoor
Eenheid Hoof van Verkenners onder Lord Roberts
Veldslae/oorloë Pleasant Valley Oorlog
Amerikaanse Indiese oorloë
  • Apache oorloë
  • Geronimo veldtog

Eerste Matabeleoorlog

Toekennings Distinguished Service Order
Queen's South Africa Medal
British South Africa Company Medal

Maj Frederick Russel Burnham, DSO, (1861–1947) was een van die Amerikaners wat, tydens die laaste kwart van die 20ste eeu, 'n rol van betekenis in die toenmalige Suidelike Afrika gespeel het. Hy is gebore in Minnesota.[1] Hy het sy jong jare in die nog ongetemde verre weste van Amerika deurgebring. Daar het hy, as 'n staatmaker-grensbewoner 'n waardevolle leerskool deurloop wat hom in die suide van Afrika, veral in die hedendaagse Zimbabwe (Rhodesië), goed vanpas sou kom as 'n offisierverkenner. Burnham het, in 'n militere hoedanigheid, deelgeneem aan die Matabeleoorloë. Hy was, soos dit op verskeie plekke in sy werk blyk sonder vrees, die avontuur het hom aangetrek en tewens het hy, in Rhodesie, legendariese roem verwerf as een van die drie oorlewendes van die swaar geteisterde Shangani-patrollie. Tydens die Tweede Vryheidsoorlog is hy telegrafies deur veldmaarskalk lord Roberts uit Klondike na Suid-Arika ontbied om hoof van die Britse verkenners te word.

Rhodesië

[wysig | wysig bron]

Op Nuwejaarsdag 1893 het Burnham, na omswerwings in die Amerikaanse weste en Mexico, van San Francisco na Durban gereis en kort voor die uitbreek van die Eerste Matabele-oorlog op Victoria aangekom. Hy het by maj. Allan Wilson se kolonne aangesluit en na Bulawayo opgeruk en om aan gevegte te Shangani (25-10-1893) en Inbembese (1-11-1893) deelgeneem, in Bulawayo aangekom. Daarna het, terwyl Lobengula noordwaarts gevlug het, 'n gedeelte van die kolonne tot die agtervolging van laasgenoemde oorgegaan. Dit het tot die uitwissing van maj Wilson en sy metgeselle gelei. Burnham, Gooding en Ingram is, kort voor die tragedie plaasgevind het (3-12-1893), deur Wilson gelas om versterkings te ontbied. Hulle het op die wyse aan die dood ontkom.

Nadat Matabeleland in Britse hande was, is Burnham en sy gade met verlof na Europa. Tydens sy afwesigheid het die Jameson-inval plaasgevind. Terug in Kaapstad (25-3-1896) is Burnham weer noordwaarts om kort daarna, as hoof van die verkenners, in die bekamping van die Matabele-opstand betrokke te raak.

Klondike

[wysig | wysig bron]

In 1897 is Burnham terug na Amerika waar die goudvondste te Klondike sy aandag in beslag geneem het.

Suid-Afrika

[wysig | wysig bron]
Aan my vriendelike vyand, Majoor Frederick Russell Burnham, beste verkenner ter wêreld, wie se oë dié van ’n Ryk was. Ek het eens gesmag na die eer om hom dood te maak, maar my mislukking daarin noop my om ’n hartlike bewondering te toon.
Brief geteken: Fritz Joubert Duquesne, 1933,
Een kryger aan ’n ander.
[2]
Terugkeer van die Boereoorlog op die RMS Dunottar Castle, Julie 1900.[3] Van links na regs staan: Sir Byron Leighton, Claud Grenfel, majoor Frederick Russell Burnham, kaptein Gordon Forbes, Abe Bailey, volgende twee ongeïdentifiseerde, John Weston Brooke. Van links na regs sittend: majoor Bobby White, lord Downe, generaal Sir Henry Edward Colville, majoor Harry White, majoor Joe Laycock, Winston Churchill, Sir Charles Bentinck. Van links na regs sittend: ongeïdentifiseerde, Col. Maurice Gifford

Op 'n onbekende tydstip het veldmaarskalk lord Roberts aan Burnham, wat nog te Klondike vertoef het, die pos van 'Chief of Scouts' aangebied. Hy aanvaar die aanbod en neem tot kort na die Britse besetting van Pretoria (Junie 1900). Hy was ook betrokke tydens die Britse omsingeling van die Boereposisies by Paardeberg, sy mislukte poging om informasie omtrent 'n veronderstelde Boeresaamtrekking by Pietersburg te verkry, 'n verkenning na Brakpan en die gevangeneming te Sannaspos. Hier ontsnap Burnham wat hom nou toelê op die beskadiging van spoorlyne agter Boerelinies. Tydens een van hierdie ondernemings is hy gewond en kort daarna, medies ongeskik vir verdere militare diens, terug na Engeland. In 1901 het hy die Distinguished Service Order (DSO) ontvang.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Eric Rosenthal. 1967
  2. (en) Burnham, Frederick Russell (1944). Taking Chances. Los Angeles, Kalifornië: Haynes Corp. p. 293. ISBN 1-879356-32-5.
  3. (en) "FinestHour" (pdf). Journal of the Churchill Center and Societies, Summer 2005. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2007. Besoek op 2 Augustus 2007.